Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, askeri cunta tarafından yönetilen Myanmar’da şiddete son verilmesi ve eski lider Aung San Suu Kyi de dahil olmak üzere keyfi olarak gözaltına alınan tüm tutukluların serbest bırakılması çağrısı yapan kararı onayladı.
1 Şubat 2021 askeri darbesinin ardından cunta tarafından yönetilen ve sık sık insan hakları ihlalleriyle gündeme gelen Myanmar ile ilgili BM Güvenlik Konseyi’nden yeni bir gelişme geldi. BM Güvenlik Konseyi, Myanmar’da şiddete son verilmesi ve eski cumhurbaşkanı Aung San Suu Kyi de dahil olmak üzere tüm keyfi tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulunan kararı onayladı. Kurulun 12 üyesi, ülkenin mevcut yönetimini “demokratik kurumları desteklemeye ve insan haklarına saygı göstermeye” çağıran karara lehte oy verirken, Çin, Rusya ve Hindistan çekimser kaldı.
“Mesaj gönderdik”
BM Sözcüsü Stephane Dujarric oylamadan önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Myanmar’daki korkunç durum ve insan hakları konusunda “son derece endişeli” olduğunu söyledi. İngiltere’nin BM Büyükelçisi Barbara Woodward, ülkesinin hazırladığı taslakla ilgili oylamanın ardından yaptığı açıklamada, “Bugün orduya kesin bir mesaj gönderdik. Bu kararın tam olarak uygulanmasını bekliyoruz.” Woodward, Myanmar halkına haklarını, taleplerini ve çıkarlarını savunduklarına dair açık bir mesaj verdiklerini belirtti.
“Sorunun çözümü Myanmar’a bağlı”
Çin’in BM Büyükelçisi Zhang Jun, oylamanın ardından yaptığı açıklamada, ülkesinin Myanmar konusunda hala endişeleri olduğunu söyledi. “Kısa yolu olmayan bu sorunun analizi temelde ve yalnızca Myanmar’ın kendisine bağlıdır.”
Rusya’nın BM Büyükelçisi Vassily Nebenzia, Moskova’nın Myanmar’daki durumu uluslararası barış ve güvenliğe yönelik bir tehdit olarak görmediğini ve bu nedenle BM Güvenlik Konseyi’nde ele alınması gerektiğini düşünmediğini belirtti.
“İlk adım”
Darbeden önce ülkenin demokrasi yanlısı liderliği tarafından atanan Myanmar’ın BM büyükelçisi Kyaw Moe Tun, kararı “sadece bir ilk adım” olarak nitelendirdi. Moe Tun, BM Güvenlik Konseyi’nin cunta yönetimine ve suçlara son vermesi için daha güçlü adımlar atması gerektiğini belirtti.
74 yıl sonra ilk
Son kararın BM Güvenlik Konseyi’nin Myanmar ile ilgili 74 yıl sonra kabul ettiği ilk karar olduğu öğrenildi. BM Güvenlik Konseyi’nin Myanmar ile ilgili kabul ettiği diğer tek karar, BM Genel Kurulu’nu o zamanki adı Burma ülkesini üye olarak kabul etmeye çağıran 1948 tavsiyesiydi.
Ordudan demokrasiye darbe
Myanmar’da 8 Kasım 2020 seçimlerinde hile yapıldığı gerekçesiyle 1 Şubat 2021’de darbe yapan cunta, aralarında ülkenin fiili lideri Aung San Suu Kyi’nin de bulunduğu binlerce kişiyi tutukladı. Uluslararası toplumda büyük tepkiyle karşılaşan demokrasi karşıtı hareketin ardından başlayan kitlesel gösterileri cunta yönetimi şiddetle bastırdı ve darbe karşıtı gösterilerde çok sayıda sivil hayatını kaybetti. En son geçtiğimiz ay 6 bin kişiye af çıkaran cunta, af kararına konu isimler arasında Suu Kyi’nin eski danışmanı Avustralyalı Ekonomist Sean Turnell, eski İngiltere Büyükelçisi Vicky Bowman ve eşi Myanmarlı sanatçı Htein Lin’in yanı sıra Birleşik Devletler. Vatandaş Kyaw Htay Oo ve Japon Gazeteci Toru Kubota’nın da orada olduğu bildirildi. Myanmar’da sivil hükümet olarak bilinen darbe karşıtı Ulusal Birlik Hükümeti’nin (NUG) temsilcisi Htin Linn Aung, af kararını “rezalet” olarak nitelendirdi. Linn Aung, bu üslup eylemleriyle cunta
Uluslararası kamuoyunu olumlu yönde değiştiğine ikna etmeye çalıştığını belirterek, dünyayı “temkinli olmaya” davet etti. – NEW YORK
